Fata Morgana

Het Spookslot was het begin van een meerjarenplan met omvangrijke investeringen. Het sluitstuk van dit plan zou een attraktie moeten worden waarvan men op de Efteling tot dan toe alleen maar kon dromen: Fata Morgana.

Het zou de eerste darkride worden in de Efteling. Het moest een attraktie worden met een transportsysteem en met meer dan honderd poppen met zeer gecompliceerde bewegingen. Een attraktie van dit kaliber ontwikkel je niet in een jaartje en dus werd er al in 1978, meteen na het Spookslot, met de ontwikkelingen gestart.
Dat men al in 1978 aan de ideeën voor Fata Morgana werkte blijkt de volgende passage uit de jubileum herinneringskrant uit de winter van 1978: "Maar denk nu niet, dat Ton van de Ven en zijn mensen al hun inventiviteit in die twee intensieve jaren hebben opgebrand. Het spookslot had nog maar net zijn deuren geopend, of hij stond al weer in de directiekamer met een beeld van een draak op papier onder zijn arm. Waarnemers in het Sprookjesbos hebben hem intussen verdacht veel op de oever van het Eftelingmeer zien staren. Het is net alsof hij in de verte iets ziet, terwijl een gewoon mens niets kan ontwaren, aldus dezelfde waarnemers.

Bij het lezen van voorgaande passage moet je weten dat Fata Morgana oorspronkelijk op een andere lokatie zou komen namelijk op het eiland in de gondolettavijver (het eiland met de waterval). Het zou van buiten een oosters paleis moeten worden met diverse grote torens, heel anders dan wat het uiteindelijk geworden is. Het interieur was echter identiek aan wat het nu is, alleen de allerlaatste ruimte (stukje jungle) ontbrak. Het transportsysteem werd al in 1981 aangelegd als Gondoletta. Dat Fata Morgana niet in de gondoletta vijver maar aan de oever van vonderplas is aangelegd heeft twee mogelijke redenen: Het ontwerp voor op het eiland was te duur en de Gondoletta vond met een attraktie die waardevol genoeg was om apart te behouden.

Fata Morgana moest zo'n 120 mechanische robot poppen gaan bevatten. Die maak je niet in een jaartje en dus gingen robotmakers Henk Smulders en Mari van Heumen al in 1980 aan een prototype werken. Voor de robots voor Fata Morgana werden diverse technieken die ze in de loop der jaren ontwikkeld hadden verder uitgewerkt. Zo had men bij het maken van de kabouters bij Sneeuwwitje en bij het Spookslot ervaring opgedaan met het besturen van poppen met behulp van houten schijven. Voor de Indische Waterlelies had men al een robotachtige Heks gemaakt die met behulp van een soort remkabels (maar dan uit de vliegtuigindustrie) werd aangedreven. Voor deze Heks waren het echter luchtcylinders die aan de kabels trokken. Voor de Fata Morgana robots ontwikkelde men een standaard pakket aan onderdelen. Met behulp van deze zelf ontwikkelde onderdelen kon men in enkele jaren de 120 poppen assembleren. Meer informatie over de robotmakerij is HIER te lezen. Op dit systeem van robots bouwen werd zelfs patent verleend. Zowel het speciale schoudergewricht van de robots als de besturing van de robots met houten schijven staat vastgelegd in dit patent. Het patent is HIER na te lezen op de patenten site.

In 1985 begon men met de bouw van Fata Morgana. Tijdens de bouw lag Fata Morgana niet aan het water. Later is het zand voor de hal weggegraven waarna het gebouw aan het water kwam te liggen.Oorspronkelijk bestond het gebouw uit een kale hal met metalen plafond met buitenmuren van gasbeton blokken. De vormen van de deuren en ornamenten werden met zagen uit het gasbeton gezaagd. Binnen bestond de hal uit een betonnen vloer met daaronder een 1,20 m diepe kruipruimte. In de vloer lag de vaargeul. Aanvankelijk stonden er helemaal geen tussenmuren waardoor je in een oogopslag de hele hal kon overzien. Aan de achterkant (bij de haven) zat een groot rolluik als ingang (je kwam meteen in de vaargeul terecht). In de loop van het seizoen werden de binnendecors opgebouwd. Men begon bij het begin van de show (bedelaars) en ging zo verder.

De naam Fata Morgana is pas later bedacht. Als werktitels werden "arbische show", "sprookjes van 1001 nacht" en "nachtshow" gebruikt.

Wordt vervolgd!