De Efteling in jaartallen
1950 1960 1970 1980 1990 1998 1999 2000
1933-1934.
  • Begin aanleg sportpark door Pastoor F.J. de Klijn , Kapelaan E. Rietra en Jac. Smit (voorz. D.E.S.K.). (1)

  • 1937

  • 9 november stichtingsakte "Sportpark" wordt gepasseerd. (1)

  • na 1945.

  • Voorzitter van het kerkbestuur, deken A. van den Berkel gaat zich met de Efteling bemoeien en plannen voor de uitbreiding van de recreatiemogelijkheden in de gemeente Loon op Zand komen ter tafel. (1)

  • 1949 juli.

  • Tentoonstelling "de schoen wordt gehouden. (1)
  • Aanleg van toegangspoort aan parklaan door de gezamelijke Kaatsheuvelse aannemers. (1)

  • 1950

  • 25 mei. Ondertekening stichtingsakte Stichting Natuurpark "de Efteling". (1)
  • f 400.000,- subsidie door gemeente aan Efteling voor vernieuwing speeltuin
  • Bouw theehuis en later sprookjesbos.
  • Begin eerste grondwerkzaamheden, uitgevoerd door Heidemij en Dienst Uitvoering Werken (D.U.W.) naar ontwerpen van de ingenieurs Heidelberger en Markvoort. (1)

  • 1951

  • Nieuwe, grote speeltuin (1)
  • Theehuis (1)

  • 1952

  • 31 mei: opening sprookjesbos met ongeveer 10 sprookjes(1)
  • Kasteel doornroosje (zonder interieurs) (1)
  • Paddestoelen (1)
  • Muzikale Paddestoelen (1)
  • Langnek(1)
  • Papagaai (1)
  • Chinese Nachtegaal (1)
  • Put van Vrouw Holle (1)
  • Kleine Boodschap (1)
  • Sneeuwwitje(1)
  • Herautenplein (1)
  • Vier tennisbanen (1)
  • Kinderbad (1)
  • Bezoekers: 222.941

  • 1953

  • De kamer Doornroosje en keuken worden aan kasteel van Doornroosje toegevoegd
  • Rode Schoentjes
  • Café-restaurant (1)
  • Zwembad (1)
  • Kanovijver (Roeivijver volgens (1))
  • 11 juli, Commissaris van de koningin in Noord-Brabant prof.dr.J.E. de Quay opent de Efteling officieel ter gelegenheid van het gereedkomen van het café-restaurant
  • Toegangsprijs 85 cent (persinfo E)
  • Seizoen: mei - oktober (19)
  • Bezoekers: ruim 400.000 (4)

  • 1954

  • Kinderspoor(1)
  • Liefdesbron(2) (18)
  • Anton Pieckplein (1)
  • Roeivijver (4) (18) (Kanovijver volgens (1))
  • Heksenpoort (6)
  • Dienaar met wesp (18)
  • Nieuw parkeerterrein (Noord?) (18)
  • Autoweg rechtstreeks naar restaurant (horst?) (18)
  • 1 miljoenste bezoeker (totaal alle jaren) (7)
  • Seizoen: zo 18 April

  • 1955

  • Speeltuin plein (1)
  • Ponymanege (1)
  • Drie sportvelden (1)
  • Ezeltje strekje?? (5)
  • Eierleggende Kip (6) (20)
  • Hans en Grietje (6)
  • Ganzenhoedster (6)
  • Hoorn des Overvloeds (6)
  • Uitbreiding traptreintjes (6)
  • Bezoekers: ongeveer 700.000 (1) personeel: bijna 100 man (2)

  • 1956

  • Stoomcarrousel van L. Janvier uit 1903
  • Ezeltje Strekje (6) (20)
  • Aankoop 85 Ha wandelbos. totale oppervlakte nu 165 Ha. (1)

  • 1957

  • Achter stoomcarrousel wordt schuilloods annex rolschaatsbaan gebouwd (2)
  • Duiventil (achter Sneeuwwitje) (6)

  • 1958

  • Fakir
  • Holle Bolle Gijs
  • Zwaan Kleef Aan (6)

  • 1960

  • Huisje Grootmoeder vervangt Roodkapje met wolf in het bos (8)
  • Gekroonde Eend (6)
  • Efteling wordt zelfstandige stichting (onafhankelijk van de gemeente). (1)
  • Kraanven komt in exploitatie. 16 Ha groot, 40 bungalows, café-restaurant , driedelig verwarmd openluchtzwembad en een tennisbaan (1)

  • 1961

  • Beeldje bij uitgang Sprookjesbos "10 jaar kindervreugde" (6)
  • Smulpaap (6)
  • Dansende Dolfijn (6)
  • Totaal ongeveer 7 miljoen bezoekers (2)
  • 23 mei: officiële opening Kraanven door staatssecretaris Dr.G.M.J.Veldkamp.

  • 1962

  • EHBO post (6)
  • Joop Salet wordt direkteur Kraanven
  • Voor het eerst meer dan 1 miljoen bezoekers in een seizoen (5)

  • 1963

  • Eerste singletjes efteling sprookjes (3)
  • Entree f 1,- (9)

  • 1964

  • Entree f 1,- (10)

  • 1965

  • Entree f 1,50. Voor groepen vanaf 40 personen f 1,35 (10)

  • 1966

  • Indische Waterlelies, geopend op 3 mei door de ambasadeur van België Baron Van Der Straaten Waillet (10)
  • waterorgel

  • 1967

  • 26 juni: Koningin Fabiola van België bezoek incognito het door haar geschreven sprookje van de Indische Waterlelies (2) (13)
  • 1968 1970
  • Zeemeermin (6)
  • Seizoen: 1e Paasdag t/m 1e zondag oktober 10:00 - 19:00 uur Entree f 2,50 t/m 3 jaar gratis Groepen va 30 personen f 2,25 Zwembad: volw. f 1,- kinderen f 0,60 (folder)

  • 1971

  • Ombouw schuilloods achter stoomcarrousel tot diorama (2)
  • Bouw diorama onder leiding van Ton vd Ven (2) t.g.v. 20 jarig bestaan, 50 meter glaswand (3)
  • Seizoen: 11 april - 1e zondag in oktober Entree: f2,50 (3)

  • 1972

  • 30 maart pomme d'Or uitgereikt door de Europese Federatie van Toeristische Journalisten (3)
  • Opening Victoreaans theater naast stoomcarrousel (3)
  • Grote kabouterhuis (10)

  • 1973

  • Wolf en 7 geitjes (later in seizoen klaar) (3)
  • Muzikale Kabouter (3?)+ (6)
  • Ingang West vernieuwd (3)
  • Nieuwe toiletten in speeltuin + invaliden toilet (3)
  • Zeerover kapitein Holle Bolle Gijs. (3)
  • Uitbreiding EHBO post in speeltuin (3)
  • 27 okt. Duykse Hoef officieel geopend (was al 2 jaar open) (3)

  • 1974

  • Ton van de Ven volgt Anton Pieck op als ontwerper
  • Sint Nicolaas Plaets (11)
  • Verlenging stoomtreintraject + passeerplaats i.v.m. 2e stoomtrein (3)
  • Nieuwe stoomtrein orenstein-kopellocomotief, Berlijn 1910 afkomstig uit belgische kolenmijn (3)
  • Oktober presentatie sprookjesboek Martine Bijl
  • Januari: Peter. L. W. Reijnders overleden. Tot 1970 verbonden aan Efteling. (3?) (12)(13)
  • Entree: f 4,-

  • 1975

  • Sneeuwwitje vernieuwd (1)
  • Kinderkamer aan Wolf en 7 geitjes toegevoegd. (3)
  • Efteling neemt na afloop pacht de horeca in eigen hand. (3)
  • Theepaviljoen verbouwd tot restaurant “‘t Witte Paard” met verdubbeling ruimte. Tevens nieuw, groter zelfbedieningsbuffet. (1)
  • Schuilplaats op Sint Nicolaasplaets
  • Seizoen: 1e paasdag - 1e zondag in oktober Entree: f5,--, Groepen va 25 personen f4,50 in juli/aug verder f 4,-- Parkeren f1,-- Zwembad 1,25 (3)

  • 1976

  • Fontein voor restaurant aangeboden door personeel. (3)
  • Wankelbrug tussen roei- en kanovijver, 75 meter lang, kosten ongeveer f 150.00,- (3)
  • Sept: start bouw spookslot. (3)
  • 4 sept t/m 19 sept tentoonstelling Efteling ontwerpen in de Hoorn. Affiche Wim op den Kamp (3)
  • Seizoen: 11 april t/m 3 oktober (3) Entree f6,- Groepen va 25 personen 10% korting in juli/aug, verder 20% korting. 2 leiders per 25 kinderen gratis toegang 1.165.000 bezoekers (3)

  • 1977

  • Zweefmolen uit drachten (grote zweef?) zo'n 75 jaar oud (3)
  • Kinderbobsleebaan (vlindermolen) van kermisexploitant uit Breda zo'n 75 jaar oud. Beide zijn door Efteling in stijl aangekleed (3)
  • 20 nieuwe Roeiboten (3)
  • De Ouden Marskramer, kosten f 300.000,- (3)
  • Restauratie Gavioliorgel door museum van speelklok tot pierement (3)
  • Zeven minuten durende "voorstelling" in victoreaans theater met oosterse geest als voorproefje spookslot (3)
  • Seizoen: 3 april - 9 oktober Entree: f7,--, groepen va 25 personen f6,30 in juli/aug, verder f5,60 Parkeren f1,-- (folder)
  • ruim 1,1 miljoen bezoekers, 30.000 minder dan in 1976. 81 procent bezoekers uit Nederland, 15,5 % uit België, bijna 2 % uit Duitsland, ruim 1% uit Engeland (3)

  • 1978

  • Efteling viert 25 jarig jubleum
  • 10 mei: opening Spookslot door staatssecretatis Hazekamp van economische zaken.
  • 12 mei 19:12 ned. 1 TROS: Uitzending van "Kate Bush-special". Veel opnamen zijn in en rond het spookslot opgenomen
  • 88 man vast personeel, 170 seizoen, 500 vakantie(3)
  • in najaar zijn Efteling en Kraanven geopend voor conferenties. (3)
  • Pastoor E. Rietra overlijdt (17)
  • Seizoen: 26 maart - 8 oktober Entreeprijs f 7,50, groepen v.a 25 personen f 7,-- in juli en aug. verder f 6,50 , Kinderen t/m 3 jaar gratis Parkeren f2,-- (folder) Abonnement f 18,- (1) 25 miljoenste bezoeker.(3)

  • 1979

  • Chinese nachtegaal wordt vervangen door de Draak, wo 20 juni in gebruik genomen, 3000 man-uren, 7 meter lang, 4 meter breed (incusief vleugels) bijna 1000 kilo zwaar. (3)
  • Nieuwe kassa’s gebouwd bij ingang West (200 parkeerplaatsen) (3)
  • Nieuw lijf + langere nek voor Langnek (3)
  • Programma Spookslot ingekort van 7 tot 5 minuten (3)
  • Klapperende deur in Spookslot (3)
  • Verhaal in Spookslot (3)
  • In de loop van seizoen 3e stoomlocomotief (3)
  • Spookslot officieel overgedragen als trainings- en klimobject aan nederlandse bergsport vereniging (3)
  • Opening seizoen met schatgraven bij Spookslot, klimdemonstraties, spokenballet op transen spookslot, tiroler kapel, ren-je-rot in victoreaans theater. (3)
  • Seizoen: zondag 8 april - 7 oktober Entree: f8,--, groepen va 25 personen f7,50 in juli/aug verder f7,--. Groepen va 250 personen extra korting Parkeren f 2,-- Abonnementen voortaan met pasfoto f 20,-

  • 1980

  • 19 april Opening nieuw deel kabouterdorp door Anton Pieck
  • 24 Radiografisch bestuurde bootjes op vonderplas (3)
  • Efteling tekenwedstrijd, teken een sprookje
  • Fietsenmolen (3)
  • Nieuwe ingang west (3)
  • Dienstruimte restaurant uitgebreid (3)
  • Evenementen t.g.v. 30 jaar geleden eerste spade: Ter land, ter zee en in de lucht Badkuipenrace, demonstratie balonvaren, middeleeuws festival, riddersteekspel door franse stuntgroep, Nar Dio Obers (3)
  • 16 + 17 aug: zomeravond Fiesta tropicana
  • Seizoen: 6 april - 5 oktober Entree: f 8,50, Groepen va 25 personen f8,-- in juli/aug verder f 7,50. Groepen va 250 personen extra korting, t/m 3 jaar gratis Bezoekers: 1,5 miljoen, 235.000 Belgen

  • 1981

  • 12 april, opening Python
  • Gondoletta (2 miljoen gulden)
  • Nieuw kasteel van Doornroosje met als toevoeging spinnende boze fee
  • Game Gallery
  • Poffertjeskraam de spreeuwenpot (later vernieuwd onder naam likkebaard)
  • Record aantal bezoekers in weekeinde 55.600 bezoekers bezoekers: 1.770.106
  • Mr R. J. Th van der Heijden (1898) overlijdt (12)
  • Seizoen: 12 april - 4 oktober Entree: f10,--, 65+ en groepen va 25 personen f8,50 Parkeren f 2,-

  • 1982

  • Halve Maen
  • Record weekeinde bij zomeravonden 90.000 bezoekers (60.000 bezoekers zomeravonden, 30.000 overdag)
  • 4 juni, 30 miljoenste bezoeker
  • Boek "de wonderbaarlijke geschiedenis van de Efteling"
  • Bezoekers: 1.688.845
  • Seizoen: 8 april - 3 oktober Entree: f 11,- 65+ en groepen f 9,50 Parkeren f2,50

  • 1983

  • Piraña
  • Verplaatsing wankelbrug naar python
  • Seizoen: 31 maart - 2 oktober Entree: f 12,50 65+ en groepen va 20 personen f 10,50 Parkeren auto f 2,50, fiets f 0,50
  • Slogan: De Efteling blijft een belevenis

  • 1984

  • Carnaval Festival
  • Polka Marina
  • De oude tuffer
  • Verlenging traject stoomtrein tot 3 Km. Nieuw traject tussen station West en Oost. 75 meter lange brug over gondolettavijver. Nieuwe stations bij Python (oost) en Piraña (zuid). Station Noord wordt gesloten maar blijft wel staan.
  • Vergroting capaciteit Piraña met 8 boten vergroot tot 2000 personen per uur
  • Bistro in victoreaans theater
  • Verplaatsing radiografische bootjes naar python areaal.
  • Verplaatsing Ezeltje Strekje naar Sprookjesbos (9)
  • Zij-ingang Dioramahal + Kledingmagazijn (6)
  • Seizoen: 14 april - 7 oktober Entree: f14,- 65+ en groepen va 20 personen f 12,- Abonnement f 60,- Parkeren: auto f 2,50, fiets f 0,50
  • Slogan: De Efteling blijft een belevenis

  • 1985

  • Bob
  • 21 mei opening wensbron door prinses Juliana (apcn).
  • Sluiting Parkeerterrein Noord voor personenauto's (nog wel parkeerterrein voor bussen).
  • Opening sprookjes telefoonlijn.
  • Seizoen: 4 april - 20 oktober 13 juli - 23 aug tot 21.00 uur geopend Entree: f 15,-, 65+ en groepen va 20 personen 12,50 Abonnement f 65,- (excl. f 3,50 toeristenbelasting) Parkeren: auto f 2,50, fiets f0,50
  • Slogan: De Efteling: het leukste dagje uit van Europa

  • 1986

  • Efteling viert 35 jarig bestaan
  • Fata Morgana
  • Interkosmos
  • 2 juni, Anton Pieck opent tentoonstelling van zo'n 350 Efteling tekeningen in victoreaans theater.
  • Tijdelijke eet "tent" bij Bob
  • Seizoen: 27 maart - 19 oktober 12 juli - 24 aug tot 19.00 uur geopend. Entree: f 16,50, 65+, groepen en invaliden f 14,- Entree interkosmos t/m 12 jaar f 1,- verder f 2,50 scholen gratis Abonnement: f 70,- (excl f 3,65 toeristenbelasting)

  • 1987

  • Pagode (hemelvaart geopend)
  • Pieck overlijdt (1895) (12)
  • Efteling wint prijs Torro 'd Orro (14)
  • Spookslot gerenoveerd. Ogen achter tralies in voorshow vervangen door jammerende man, "katachtige" geluiden bij plafond met kroonluchter vervangen door diverse "horror" geluiden, het verhaal van het Spookslot wordt niet meer verteld, hoofdshow muziek vervangen door versie waarbij het gedeelte voor de dance macabre is Gecomponeerd door Ruud Bos. Tevens is hiervoor de show opnieuw geprogrammeerd.
  • 3x meer bloemen geplant
  • Seizoen: 16 april - 25 oktober Entree: f 18,-, groepen 65+ en gehandicapten f 15,50 Abonnement f 75,- (excl. f 3,85 toeristenbelasting)

  • 1988

  • Trollenkoning
  • Monsieur Cannibale

  • 1989

  • Fotospiegel
  • Holle Bolle Gijs bij Bob
  • Nieuwe muziek en programmering voor Spookslot Hoofdshow
  • Pardoes (14)

  • 1990

  • Laven Laar
  • Russisch thema
  • Restaurant Cameleon wordt in Russiche stijl aangekleed. O.a. Russich torentje op ingang van dit Restaurant
  • Efteling sponsort Sneeuwwitje musical
  • 2,5 miljoen bezoekers

  • 1991

  • Pegasus
  • Fifties thema
  • Restaurant Cameleon wordt aangekleed met jaren 50 spullen. Rose cadillac op ingang restaurant.
  • Chris Sprangers Boom (11)
  • Fuji Partner in Kwaliteit (9)
  • 50 miljoenste bezoeker totaal
  • Er wordt een begin gemaakt met de Wereld van de Efteling (2)
  • Bezoekers: Record, 2.607.000

  • 1992

  • Efteling viert 40 jarig bestaan
  • Droomvlucht klaar maar transporsysteem faalt
  • Voor Droomvlucht is schuilplaats afgebroken en is de Sint Nicolaas fontein verplaatst van midden achter op het terrein naar vlak achter poort.
  • Efteling hotel
  • Fotoborden in het park hoe het er vroeger uit zag
  • Publikatie van het boek "mam een duppie voor de kip"
  • Poffertjeskraam tegenover Stoomcarrousel
  • Oude Poffertjeskraam wordt Soete Inval (14)
  • Nieuwe Stoomtrein Trijntje (15)
  • Coca Cola Partner in Kwaliteit (9)
  • Tentoonstelling zo'n 70 Anton Pieck ontwerpen in dioramahal
  • 9 okt. onthulling gedenkzuil voor oprichters park
  • 21 nov. uitreiking in Dallas van Applause Award door International Association of Amusementsparks and Attractions
  • Juli en Augustus: Zomer ijsshow in Efteling theater (zwembad)
  • Fifties thema
  • Einde seizoen: computerbord links vooraan bij speelweide.

  • 1993

  • Opening Droomvlucht
  • Nieuw parkeerterrein. Voortaan geen parkeerstickers meer maar parkeermunten.
  • Thema Hongarije. Hiervoor wordt een houten dakje gebouwd op toegang café- restaurant
  • Bij oude tuffer worden voortaan rijbewijzen uitgedeeld
  • Extra metalen prullebakken met sierlijke krullen en Holle Bolle Gijs opdruk
  • Het treintje bij de zeven geitjes rijdt weer. Nu wordt het echter aangedreven van onder de vloer (i.p.v. motor in de loc).
  • Huisje zeven geitjes en hoorn des overvloeds opnieuw opgespoten
  • Einde seizoen, Huisje Hans en Grietje opnieuw geschilderd.
  • Computerbord wordt verplaatst naar Efteling Hotel
  • Mechanisme van Peter Reijnders bij Roodkapje vervangen door nieuw.
  • Krukjes bij paddestoelen vernieuwd
  • Het kapoentje is veranderd in Pizza kraam "Buon Giorno"
  • Winkel Marskramer wordt overdekt (14)
  • Wachtrij Fata Morgana wordt overdekt (14)
  • Souvenirwinkel Pepijn bij ingang West (14)
  • Nieuwe bel bij Betoverde Kraai in Spookslot (16)
  • Esmeralda in Spookslot krijgt nieuw hoofd (16)
  • Tweeling Larfjes (16)
  • M&M Partner in Kwaliteit (9)
  • Juli en Augustus: Efteling Zomercircus in circustent op veld achter de Pagode
  • Juni: Efteling hotel krijgt 2e prijs in ANWB/Best Western kwaliteitsonderzoek in Benelux
  • 29 okt: Ondertekening Raamconvenant met gemeente Loon op Zand.
  • Einde seizoen: nieuwe kantine in spookslot. Hiervoor zijn twee ramen in achtergevel gemaakt
  • Bezoekers: record: 2.717.249

  • 1994

  • Nieuwe Gondoletta Bootjes (14)
  • Kroonluchters in doorgang langs Spookslot (14)
  • barbecue bij Pirana wordt souvenirwinkel Casa Caracol (14)
  • Beweging in lichtbollen in ingang Droomvlucht (14)
  • Aktiefoto bij Python (14)
  • Begin bouw doolhof
  • Nieuwe kleuterspeeltuin bij restaurant ingang Noord (komt gedurende het seizoen gereed)
  • Juli en Augustus: Samson en Gert op de Speelweide.
  • Juli en Augustus: "Showtime met Pardoes" in Efteling theater op voormalig zwembad.

  • 1995

  • 100 jaar Anton Pieck en 100 jaar stoomcaroussel
  • Boekje "mam ik wil het paard!"
  • Anton Pieck tentoonstelling in dioramahal (tekeningen op schildersezels)
  • Doolhof geopend (vorig jaar in aanbouw)
  • Er wordt nog hard gewerkt aan de nieuwe ingang. Wegens stakingen en ingewikkelde construktie is de bouw vertraagd. Aan einde seizoen gaat hij toch nog open. Ingang West wordt buiten gebruik genomen.
  • Laven monorail elektrisch gemaakt. Gedeelte aan het einde van de baan weggehaald (uitstap gedeelte van station). Verder lift ingebouwd om karretje in werkplaats te krijgen
  • Sleutels hangen door het hele park (in huisje doolhof, in kroonluchter Spookslot, tegen achtergrond van Draak en in het Lavenlaar voor het Brouwhuys)
  • Er wordt begonnen met de bouw van Villa Volta (hier lag voorheen een bloembed waarin met bloemen EFTELING geschreven stond). Aan het einde van het seizoen is de ruwbouw klaar. Entreelaantje met bomen is verwijderd. Villa Volta zou oorspronkelijk de nieuwe attraktie van 1989 worden. Het zou toen Villa Vola gaan heten. Om tegenwicht te bieden aan Disneyland Paris dat enkele jaren later zou openen zijn de plannen bijgesteld en gaf men prioriteit aan het Lavenlaar en Droomvlucht.
  • De borden in het sprookjesbos zijn vervangen. Er zijn ook borden bijgekomen zoals "Doornroosje" en vlak bij Holle Bolle Gijs met kanon. De nieuwe borden zijn lichter van kleur. De nieuwe afvalmanden zijn ook lichter van kleur.
  • Nieuwe schat voor draak. De munten zijn nu uit 1993-1994. Er zijn nu ook edelstenen in de kist.
  • Het winkeltje de BAZAAR is twee keer zo groot geworden. (de rechterhelft is helemaal nieuw) bovendien is dit winkeltje nu bereikbaar vanaf de uitgang van fata morgana.
  • De tapijttegels in de wachtrij van droomvlucht zijn vervangen door stenen tegels.
  • Er is een vaste feesthal gebouwd achter Fata Morgana. Voorheen werden bedrijfsfeesten met tenten op Fata plein en op de plek van feesthal gegeven
  • Houten bungalow gebouwd achter spookslot (uitprobeersel voor bungalowpark).
  • Winkeltje “de Witte Walvis” is dieper gemaakt. Het snoep wordt nu uitgestald in de kasten die van het rariteitenkabinet afkomstig zijn.
  • Huisje met Geldautomaat en Geldwisselautomaat aan pad tussen Sprookjesbos en Bob (14)
  • ABN-AMRO Partner in Kwaliteit (14)
  • 't Gemack verbouwd. Afstapje bij binnenkomst toegevoegd en glazen dak gezet op ingangshal (14)
  • Verhaal Magische Klok ingekort (14)
  • Gedurende één week in het Efteling theater in het voormalige zwembad "Magic voor de volgende eeuw" van Marco Tempest. Het was inderdaad een show voor de volgende eeuw. De show werd na een week gestaakt omdat de kwaliteit beneden de maat was.
  • Twee weken lang geopend van 10:00 tot 23:00 uur.
  • Juli en Augustus: Samson en Gert in het Efteling Theater (zwembad) nu samen met Burgemeester
  • Achter de nieuwe ingang is het laantje met bomen verdwenen. Ook het gedeelte van de wandelroute aan deze kant van de vonderplas is verdwenen. Een nieuw stroompje is er bijgemaakt. De weg tussen de nieuwe ingang en het spookslot is verbreed. Ook zijn er verharde stukken aangebracht. Achter het winkeltje bij langnek is zo’n verhard stuk. Hier is het souveirswinkeltje “het korfje” geplaatst dat eerst bij ingand west stond (bij begin speeltuin lavenlaar). Het korfje heette vroeger trouwens “De soete inval”. Ook is er een verhard stuk aangebracht in het bloemenperk dat voor voor het spookslot (voor houten schuilhut).

  • 1996

  • Villa Volta (0)
  • Het hele jaar de Sprookjesshow in het Efteling theater in het voormalige zwembad. (0)
  • Juli en Augustus Samson en Gert optredens op veld achter Pagode. (0)
  • Oude ingang West definitief buiten gebruik. Er worden hekken voor gezet. (0)
  • Souvenirswinkels Pepijn en 't Poortje bij ingang West buiten gebruik. Pepijn is geheel verdwenen.(0)
  • Souvenirswinkel "De Laatste Graai" heet nu "Efteldingen" en "Haantje de Voorste" wordt "de Smaeckmaker". (0)
  • Indische Waterlelies gerenoveerd. Rotsen geschilderd, nieuwe elfjes, “sterren” lampjes vervangen door glasvezels, nieuwe programmering. (0)
  • Nieuwe ingang afgewerkt, spiegeltent op Dwarrelplein geplaatst waar in de loop van het seizoen “de familie Vermeer” te zien is (eettheater). (0)
  • Wachtrijen droomvlucht links naast ingang i.p.v. ervoor. In de loop van het seizoen wordt dit overdekt. (0)
  • Bewegingen tansportsysteem droomvlucht opnieuw geprogrammeerd (o.a. sneller bij hemelburchten, langzamer bij zompenwoud) (0)
  • Kijker in doolhof en Mannetje op ingangspoortje. (0)
  • Python groot onderhoud. Nieuwe treintjes, nieuwe baanvakbeveiliging, geen terugslagpallen meer op trein (ratel). Motorhuis onder kettinglift. Besturingshok vergroot, hek bij uitgang, geen afstapje meer naast trein. Wachtrij nu niet meer inkortbaar. Lantaarns langs wachtrij. Door de nieuwe treintjes is de maximum snelheid verhoogd naar 85 km/h
  • Pizza kraam is nu Meermin. Oude meermin is weg (verrijdbare viskraam). (0)
  • Sprookjeshow in tent op zwembad. Nieuwe voorgevel voor Efteling theater op zwembad. (0)
  • Kleedhokjes en verdere bebouwing zwembad afgebroken. Alleen de EHBO post staat nog. (0)
  • Fotospiegel vervangen.
  • Toiletten vernieuwd bij Python en Spookslot. Bij het Spookslot is de toiletruimte dieper gemaakt. (0)
  • Bovenkanten van toortsen in voorshow Spookslot vernieuwd. (0)
  • Paul Beck en Van Assendelft nemen ontslag en gaan voor Endemol werken.
  • Nieuwe wegwijzers in het park. (0)
  • Lantaarnpalen op toegangsweg voor ingang. (0)
  • Pardoes op sleutel op voorgevel van souvenirswinkel "Jokie de Prrretneus" (0)
  • Nieuwe, rubberen wieltjes vervangen de nylon wielen onder Bob. De Bob is nu zo stil dat deze zelfs tijdens de avondopenstelling open mag blijven. Alleen de Pythn maakt nog teveel lawaai en moet om 19:00 uur dicht.
  • Door de Efteling aangekochte carrousel staat op Tilburgse Kermis. In de loop van het seizoen komt deze op de speelweide naast de garderobe te staan met tijdelijke dranghekken eromheen. (0)
  • Fietsenstalling verplaatst van naast de bushalte bij Ingang West naar rechts van de ingang (0)
  • Einde van de zevenmijlszomer: Lasershow op Vonderplas. (0)
  • Zevenmijlszomer (open van 10:00 tot 22:00) in Juli en Augustus.
  • Einde seizoen: Noodgebouwen pal naast voormalige ingang noord. (0)
  • Bezoekers: 3.051.311 (21)
  • Hotel overnachtingen: 62520 (21)
  • Omzet f 126,9 miljoen gulden (21)

  • 1997

  • 1 januari. Drs Ronald R.H.M van der Zijl (50) wordt directievoorzitter. De directie bestaat verder uit A.L.R van Daele en drs Pier Holtrop. (21)
  • Veranderingen op voormalige parkeerplaats noord: Nieuwe meldkamer, halverwege februari, start grondwerkzaamheden voor Vogel Rok en nieuwbouw technische dienst. Personeelsingang + fietsenstalling verplaatst naar voormalige ingang west. De nieuwbouw voor de technische diensten komt in de loop van het seizoen gereed.(0) (21)
  • Pad aangelegd vanaf de nieuwe ingang, via de oude ingang west naar het Volk van Laaf. Het hondenkennel is hiervoor afgebroken.(0)
  • EFTELING bloembed op plaats waar voorheen de aan de Efteling gechonken kabouters stonden bij ingang West. (0)
  • Restaurant (Noord): Panorama zaal verbouwd tot ruimte voor Fam. Vermeer diner theater. De gang van het restaurant is hiervoor ook aangepast. Opkamer verbouwd tot café voor bedrijfsfeesten. Nieuwe dakbedekking op restaurant.(0) (21)
  • Speeltuintje bij restaurant betegeld (0)
  • Permanente verlichting aangelegd bij Fata Morgana en in Sprookjesbos (0)
  • Kleine witte steentjes van Fata Morgana plein vervangen door licht bruine stenen. (0)
  • Groot onderhoud voor eerste secties Fata Morgana. (0)
  • Imitatie rots en stenen op berg van kasteel van Doonroosje. In de week na pasen werd de wachter vervangen. Voor de nieuwe wachter is het hoofd van de oude wacher afgemald. Het lijf is nieuw en is gedetailleerder dan het oude lijf. (0)
  • Hoofd langnek opnieuw beschilderd. Hij ziet nu erg geel en het lijkt alsof hij lippenstift op heeft. (0)
  • Nieuwe staf voor de Trollenkoning. (0)
  • Het pad van het sprookjesbos is bij moeder geit verbreed waardoor je nu vlak bij moeder geit kunt komen (0)
  • Grot van Sneeuwwitje opnieuw geschilderd. (0)
  • Heks van Indische Waterlelies verbeterd. De bewegingen zijn nu echt geweldig! Heel mooi vloeiend en subtiel. Aan het begin van de show zijn nu vogelgeluiden te horen. De ganzen gaan nu vrij laat naar beneden.(0)
  • Veel gesnoeid in sprookjesbos. Met name struiken langs het pad zijn verwijderd (0)
  • Groot onderhoud Stoomcarrousel. Carrousel is op nieuw geschilderd.(0)
  • Kassaruimte van de Smulpaap verdwenen. De balie is nu doorgetrokken over de volle breedte.(0)
  • "Podium" bij Anton Pieck plein waar je gewicht geraden werd is verplaatst naar de ingang. (0)
  • Spiegeltent bij de ingang is weg de "nieuwe" caroussel is hiervoor in de plaats gekomen. (0)
  • Oude houten personeelskantine gesloopt. Nieuw "bedrijfsrestaurant" met twee verdiepingen is in aanbouw (bij aanvang seizoen is de ruwbouw bijna klaar). De kantine is nu tijdelijk gehuisvest in het theater in het carrouselcomplex. De noodruimten waarin de elektrotechnische dienst en geluidsstudio waren gehuisvest zijn hiervoor verplaatst. (0)
  • Infozuil voor de Meermin verwijderd. (0)
  • Python Pietje verplaatst van links naast de ingang tot pal voor de ingang. (0)
  • Karaoke monitoren bij Python vertonen nu Efteling fragmenten afgewisseld met reklamefilms.(0)
  • Nieuwe schiettent in game gallery. (0)
  • Nieuw spel bij game gallery waarbij ringen over colaflesjes gegooid moeten worden. (0)
  • Spookslot weer vanaf het begin van de dag geopend. (0)
  • Pleisterwerk aan de randjes van de toren van het Spookslot bijgewerkt. (0)
  • Kodak vervangt Fuji als partner in kwaliteit (was het voor Fuji ook). PTT telecom is nieuwe partner in kwaliteit.
  • Bordjes Fuji fototip vervangen door Kodak fototip.(0) (21)
  • Hotel meer in Efteling thema aangepleed. Bar en restaurant van het hotel meer "des Eftelings" gemaakt. Het restaurant heeft nu de Hoffelijke Heraut. (21)
  • Efteling geeft licentie uit voor Tuinlaven. Deze worden door "Laaf Products b.v." op de markt gebracht en zullen te koop zijn in tuincentra en in de Efteling. (0)
  • Wo 26 maart: opening Twinkel (Efteling winkel) in V&D in Utrecht (21)

  • 1998

  • 14 februari, brandweer oefening met medewerkers in Vogel Rok
  • 25 maart, Vogel Rok testritten met eerste abonnementhouders en leden van de Efteling club.
  • Vogel Rok slaat zijn vleugels uit. (0)
  • VOGEL ROK PLEIN:
  • Gebouw met de ingang, uitgang, maxi foto en café de feestneus van het Carnaval Festival wordt afgebroken en maakt plaats voor de ingang van Vogel Rok. Ook de galerij tussen Carnaval Festival en restaurant de Veranda komt hiermee te vervallen.Souvenirshop de Prrrrrrrretneus en de oude ingang noord verdwijnen. Een nieuw gebouw tussen ingang noord en de de draaischijf van het Carnaval Festival komt hiervoor in de plaats. De nieuwe souvenirsshop heet "Het Valies". Verder herbergt het gebouw de wachtrij voor het Carnaval Festival, Maxifoto en toiletten. De versieringen op de Prrrrrrretneus shop keert terug. Ook de "direkteur" die het doek boven de ingang van het festival open houdt keert terug. Tevens is het plein voor Vogel Rok vergroot richting speelweide en zijn lantaarns op het plein geplaatst.(0)
  • SPROOKJESBOS:
  •  Kleinduimpje en de Reus en Repelsteeltje nemen hun intrek in het Sprookjesbos. Hiervoor wordt de siertuin aan het einde van het Sprookjesbos iets minder diep gemaakt en is het entreepad naar het kasteel van Doornroosje naar links verlegd. Het laantje met bomen en bankjes is hiermee verdwenen. Het pad vanaf het Herautenplein, via de Indische Waterlelies naar de Fakir is verlegd. Vanuit de Indische waterlelies is een kruispunt gemaakt met links een pad naar de Fakir en rechtdoor naar de Reus.
  •  In de week van 20 - 25 april wordt een lakei bij de ingang van het huisje van Repelsteeltje geplaatst.(0)
  •  De bestrating in het hele sprookjesbos is vernieuwd. De "sluipweg" paden die nog met gravel verhard waren zijn nu ook bestraat. Het paadje van het kasteel van Doornroosje naar de Indische Waterlelies is versmald.(0)
  •  In het bos tussen de in- en uitgang van de Indische Waterlelies wordt vanaf half april gewerkt aan een openluchttheater. De "rotsen" langs het pad van de uitgang van de Indische Waterlelies zijn hierdoor gedeeltelijk verwijderd. Er loopt nu een
  • pad vanaf de werkplaatsen achter de Indische Waterlelies naar het openluchttheater.
  • In de loop van het seizoen worden in het openluchttheater de voorstellingen "De Reizigers" en "de kleine Mongo Mongo" gehouden.(0)
  •  Nieuwe muzikale paddestoelen, o.a. langs het pad tussen herautenplein richting Fakir.(0)
  •  Groot onderhoud van het paleis van de Fakir.(0)
  •  Bij langnek kun je nu precies zien tot hoever hij zijn nek wast..(0)
  •  Nieuwe deken met motief bij de wolf van Roodkapje.(0)
  • OVERIG PARK:
  • Poppenkastvoorstelling op Anton Pieckplein keert terug met nieuwe voorstelling.(0)
  • Kleine verbouwing de Hoorn des Overvloeds. De doorgang naar het magazijn is veranderd.
  • Poffertjeskraam geschilderd (nu stukken beter!).(0)
  • Laantje van Sint Nicolaas fontein richting Droomvlucht van lantaarnpalen voorzien.(0)
  • Grote lichtbakken als gevelverlichting Droomvlucht geplaatst.(0)
  • Hoofdshow Villa Volta opnieuw geprogrammeerd. In het vorige programma keek de bezoeker vrij lang tegen het plafond aan wanneer men op de banken aan de linker kant zat. De hoofdshow gaat nu ook twee keer helemaal over de kop in plaats van één keer.
  • Dubbele in plaats van enkele telefooncel bij de Marskramer.
  • Meer wind in donkere ruimte in Fata Morgana.(0)
  • Wachtrij Bobbaan overdekt met een houten overkapping. De trappen richting het station zijn ook in stijl overdekt. De wachtrij is nu korter maar wel breder.(0)
  • Bord muizenmunt op Game Gallery vervangen door nieuw bord Rol Risk.(0)
  • Bordjes "Witte Walvis" en "Steenbok" geschilderd. Vakwerk!(0)
  • Boog rechts boven aan de voorgevel van het Spookslot geschilderd (helaas te groen).(0)
  • Gewelf van de kapel in het Spookslot nu groen i.p.v. blauw verlicht. Aangezien het gewelf gedeeltelijk blauw geshilderd is was de oude kleur beter. Vanaf de ruimte met de heks op de branstapel schijnt nu een witte spot op de graven voor de grafstenen. (0)
  • Zijweg van de weg langs de speelweide naar de voormalige werkplaatsen is versmald. Een van de twee zijwegen richting een oude poort die naar het kantoor leidde is verdwenen. (0)
  • Extra spijlen op brug naar Gondoletta draaischijf.(0)
  • Nieuwe sprookjesshow met de sprookjes de zeven geitjes, Assepoester en de kleine zeemeermin.(0)
  • Vanaf dit jaar wordt ondehoud aan attrakties ook tijdens het seizoen uitgevoerd. Bij het begin van het seizoen ontbreken in Fata Morgana het blaffende hondje, de water gooister en de waarschuwende man vlak voor de tunnel met krokodillen.(0)
  • Links van het kinderspoor, tegen de "lavenmuur" aan is een pad aangelegt richting de werkplaatsen. Hiermee is er een dienstweg te komen liggen rond de gehele noord en westzijde van het park. Deze weg begint bij de werkplaatsen en eindigd bij de ingang van het park.

  • 1999
    INGANG:

  • Grootste bank van Nederland in samenwerking met de ABN/AMRO bank. De bank bevat tevens een geldautomaat en geldwisselaar. Het gebouwtje met deze automaten dat langs het pad tussen de Bob en het sprookjesbos stond is afgebroken.(0)
  • Grote klompen zijn verplaatst van links van het pad naar rechts van het pad.(0)
  • Gastenboek in vitrine.(0)
  • Eind mei: Bankjes langs het pad richting de ingang.(0)
  • De weg vanaf de ingang richting het Spookslot heet nu officieel de Pardoespromenade.(0)
  • Er zijn goudkleurige masten geplaatst langs de Pardoespromenade.(0)
  • SPROOKJESBOS:
  • Vele bomen gekapt. Dit heeft tot doel het dichtgegroeide bos een opener karakter te geven. Op de open plekken zijn nieuwe bomen en struiken aangeplant. Sommige bomen heeft men laten liggen en van het gekapte hout zijn ook houtwallen gemaakt.(0)
  • Begin juni: Sprookjesboek na inganspoort van het kasteel van (de ouders van) Doornroosje. (0)
  • Kabouter die zegt "hee daar is toch niemand voor mij, en daar ook niet..." heeft nu een blauw in plaats van een rood kostuum.(0)
  • Tweede vijver voor het huisje van de grootmoeder van Roodkapje.(0)
  • Het pad dat achter de Zeemeermin richting Draak liep is verdwenen.(22)
  • Herberg "De Ersteling" waarin het sprookje wordt uitgebeeld van de drie molenaarszonen (tafeltje dek je, ezeltje strek je, knuppel uit de zak). De knuppel is verplaatst van het sprookjesmuseum naar de herberg. Eind mei wordt het verhaal drastisch ingekort.(0)
  • Kasteeltje van de stiefmoeder van sneeuwwitje. Op deze plaats stond vroeger een schuilhut. De ruimte met de toverspiegel in het sprookjesmuseum is met deuren afgesloten omdat het kasteeltje een nieuwe, modernere variant van de spiegel bevat. Eind april wordt het verhaal ingekort en komen er lichteffecten bij. (0)
  • Het geluid in de grot van Sneeuwwitje is ingekort.(0)
  • Lantaarn in de nok van het portaaltje waar de Wolf van "De Wolf en de Zeven Geitjes" staat.(0)
  • Paleis van keizer uit het sprookje "De Chinese Nachtegaal". Op deze plek lag vroeger een siertuin. De rest van de siertuin is nu aangepast en uitgebreid met een vijver waarover het pad langs het paleis loopt. De vitrine met de mechanische nachtegaal die in het sprookjesmuseum was te zien is nu leeg.(0)
  • Loodsen die links van de fakir stonden zijn afgebroken. (0)
  • Nieuw dak op de put van vrouw Holle. (0)
  • GAME GALLERY:
  • Niet alleen gele maar nu ook rode en anders gekleurde eentjes bij "Ukkie Dukkie" (0)
  • Kassa en gokautomaten van plaats verwisseld.(0)
  • Het spel Roos Matroos is vervangen door het junglespel.(0)
  • STOOMTREIN:
  • Nieuwe remise voor de Efteling Miniatuur Stoomweg Maatschappij. Het nieuwe gebouw bevat tevens het station "Marerijk". De oude remise die achter het winkeltje op het herautenplein lag is afgebroken. Op deze plek zijn nu struiken aangeplant.(0)
  • Na aanleiding van enkele ongevallen (aanrijding en ontsporingen) met de stoomtrein is de rails van de stoomtrein vernieuwd. Op kritische plekken (zoals op het talud voor station Oost) zijn voor de veiligheid dubbele spoorstaven gebruikt en zijn de bielzen in de grond verankerd.(0)
  • De onderstellen van de treinstellen zijn vernieuwd. De wielen staan nu verder uitelkaar. De wagonnetjes zijn nu verbonden door een platte staaf in plaats van twee stootblokken die met een grote ketting waren verbonden. (0)
  • Stoomtrein stopt niet meer altijd bij station Oost (Python plein).(0)
  • Bordje "beste menschen het spyt ons zeer, vanaf hier geen plaatsen meer" is weer terug bij station West maar verdwijnt later in het seizoen weer als station Oost weer open gaat.(0)
  • VOGEL ROK:
  • Extra muur in de eerste wachthal van Vogel Rok (pal na de ingang).(0)
  • De eerste wachtruimte krijgt een nieuwe lasershow. Het verhaal van Vogel Rok wordt op een nieuw doorzichtig scherm in de wachtruimte geprojecteerd. Verder zijn er diverse spiegeltjes op de wanden aangebracht waarmee de laserstralen verstrooid worden. Bij de show is ook muziek. Na de show is de show van 1998 weer terug. De lasers zijn gericht op sensoren in de muur. Wanneer je de laser met je hand onerbreekt hoor je een geluidje en springt de laserstraal omhoog.
  • De tweede wachtruimte is vrijwel verdwenen. Voorheen ging je onder aan de trap rechtsaf door een lange gang. Daarna kwam je in een driehoekige wachtruimte. Nu ga je onderaan de trap rechtdoor. Je komt in een ruimte terecht met ramen waardoor je de Vogel Rok in de baan kan zien. Met een nieuwe trap omhoog kom je in het station. Voorheen kwam je rechts achterin het station terecht. Deze werkzaamheden vinden in het begin van het seizoen plaats.(0)
  • OVERIG PARK:
  • Tuinverlichting (75 lampen) en vaste sproei-installatie in het Lavenlaar.(0)
  • Pardoes als tovenaar loopt nu door het park.(0)
  • Mei: De wachtrij van het Carnaval Festival wordt gethematiseerd. Er worden "silhouetten" van Carnaval Festival figuren op de muren bestigd en lampen  met ogen en een rode neus geplaatst.(0)
  • Spookslot Hoofdshow: Schedel op liggende kolom, rechts van de catacomben (heeft er slechts kort gelegen).(0)
  • Spookslot Hoofdshow: Handen die uit de grond komen werken weer.(0)
  • Met de hand bediende draaimolen met stoeltjes die achter de smulpaap stond is verdwenen. Op deze draaimolen stond een beeld van een danspaartje.(0)
  • Poppen voor de ramen van het huis op het Anton Pieck plein. (0)
  • In het zeker 20 jaar niet gebruikte gebouwtje rechts voor de garderobe worden vanaf nu suikerspinnen verkocht. Het heet vanaf nu 't Suykerhuys. (0)
  • Nieuwe verlichting in de Lickebaard.(0)
  • Pizza tent bij Lickebaard.(0)
  • In de loetiek worden nu uitsluitend laven verkocht. De vitrines met onder andere buisjes waardoor gekleurd water liep zijn gedeeltelijk leeggehaald en vervangen door laven.(0)
  • Piraña geschilderd. Tevens is de loopbrug richting het spoor van nieuwe balken en wegdek voorzien. De nieuwe balken zijn helaas niet meer van ruw rond hout maar van meerkantig hardhout.(0)
  • De areaal namen  Oost, West, Noord en Zuid zijn vervangen door de rijken Anderrijk, Marerijk, Ruigrijk en Reizenrijk. De wegwijzers zijn hierop aangepast.
  • Hugo uit Villa Volta is zijn stuiptrekking kwijt (na afloop van de show klappertande hij).(0)
  • Hoofdshow Villa Volta is opnieuw geprogrammeerd.(0)
  • Pardoes ijs te koop.(0)
  • Gastenservice is uit de Marskramer verdwenen. Het "loket" is nu vervangen door vitrines.(0)
  • Winter 1999 - 2000 2000 Referenties:

    (0) Eigen waarneming Gniletfe
    (1) Het sprookje van de Efteling door Bob Venmans, Elsevier 1962
    (2) “mam, een duppie voor de kip”, Efteling 1992
    (3) kranteartikelen uit 1971 - 1980
    (4) kranteartikel uit 1954 (rariteitenkabinet)
    (5) (kranteartikel uit rariteitenkabinet, gedateerd 20/7 '56 maar aangezien het artikel vermeld dat "vorig jaar" de liefdesbron en de eierleggende kip waren toegevoegd en omdat de stoomcarrousel niet wordt genoemd is het artikel waarschijnlijk uit 1955)
    (6) Jaartallenoverzicht Efteling verzamelaar.
    (7) Efteling jaartallenoverzicht bij rariteitenkabinet 1992
    (8) Kranteartikel 1995 over dingen die 35 jaar bestonden
    (9) Plattegrond van het betreffende jaar
    (10) Efteling verzamelaar 2
    (11) Jaartal op bouwwerk
    (12) Gedenkzuil in Efteling
    (13) Biografie van Peter Reijnders
    (14) EftelGijs
    (15) kranteartikel (algemeen)
    (16) Efteling Fanclub Clubblad (EFC)
    (17) Brabants Dagblad 25 aug. 1996
    (18) Nieuwe Tilburgse Courant 14 april 1954
    (19) Advertentie Nieuw Tilburgse Courant 9 mei 1953
    (20) Kranteartikel 20 juli 1956
    (21) Efteling persmap 1997
    (22) The Cradle of Creativity