De
Efteling
in jaartallen
1933-1934.
Begin aanleg sportpark door
Pastoor F.J. de Klijn , Kapelaan E. Rietra en Jac. Smit (voorz. D.E.S.K.).
(1)
1937
9 november stichtingsakte
"Sportpark" wordt gepasseerd. (1)
na
1945.
Voorzitter van het kerkbestuur,
deken A. van den Berkel gaat zich met de Efteling bemoeien en plannen voor
de uitbreiding van de recreatiemogelijkheden in de gemeente Loon op Zand
komen ter tafel. (1)
1949
juli.
Tentoonstelling "de schoen
wordt gehouden. (1)
Aanleg van toegangspoort
aan parklaan door de gezamelijke Kaatsheuvelse aannemers. (1)
1950
25 mei. Ondertekening stichtingsakte
Stichting Natuurpark "de Efteling".
(1)
f 400.000,- subsidie door
gemeente aan Efteling voor vernieuwing speeltuin
Bouw theehuis en later sprookjesbos.
Begin eerste grondwerkzaamheden,
uitgevoerd door Heidemij en Dienst Uitvoering Werken (D.U.W.) naar ontwerpen
van de ingenieurs Heidelberger en Markvoort. (1)
1951
Nieuwe, grote speeltuin
(1)
Theehuis (1)
1952
31 mei: opening sprookjesbos
met ongeveer 10 sprookjes(1)
Kasteel doornroosje (zonder
interieurs) (1)
Paddestoelen (1)
Muzikale Paddestoelen
(1)
Langnek(1)
Papagaai (1)
Chinese
Nachtegaal (1)
Put van Vrouw Holle
(1)
Kleine Boodschap (1)
Sneeuwwitje(1)
Herautenplein (1)
Vier tennisbanen (1)
Kinderbad (1)
Bezoekers: 222.941
1953
De kamer Doornroosje en keuken
worden aan kasteel van Doornroosje toegevoegd
Rode Schoentjes
Café-restaurant
(1)
Zwembad (1)
Kanovijver (Roeivijver volgens
(1))
11 juli, Commissaris van de
koningin in Noord-Brabant prof.dr.J.E. de Quay opent de Efteling officieel
ter gelegenheid van het gereedkomen van het café-restaurant
Toegangsprijs 85 cent (persinfo
E)
Seizoen: mei - oktober
(19)
Bezoekers: ruim 400.000
(4)
1954
Kinderspoor(1)
Liefdesbron(2)
(18)
Anton Pieckplein (1)
Roeivijver (4)
(18)
(Kanovijver volgens
(1))
Heksenpoort (6)
Dienaar met wesp (18)
Nieuw parkeerterrein (Noord?)
(18)
Autoweg rechtstreeks naar
restaurant (horst?) (18)
1 miljoenste bezoeker (totaal
alle jaren) (7)
Seizoen: zo 18 April
1955
Speeltuin plein (1)
Ponymanege (1)
Drie sportvelden (1)
Ezeltje strekje?? (5)
Eierleggende Kip (6)
(20)
Hans en Grietje (6)
Ganzenhoedster (6)
Hoorn des Overvloeds
(6)
Uitbreiding traptreintjes
(6)
Bezoekers: ongeveer 700.000
(1)
personeel: bijna 100 man (2)
1956
Stoomcarrousel van L. Janvier
uit 1903
Ezeltje Strekje (6)
(20)
Aankoop 85 Ha wandelbos. totale
oppervlakte nu 165 Ha. (1)
1957
Achter stoomcarrousel wordt
schuilloods annex rolschaatsbaan gebouwd
(2)
Duiventil (achter Sneeuwwitje)
(6)
1958
Fakir
Holle Bolle Gijs
Zwaan Kleef Aan (6)
1960
Huisje Grootmoeder vervangt
Roodkapje
met wolf in het bos (8)
Gekroonde Eend (6)
Efteling wordt zelfstandige
stichting (onafhankelijk van de gemeente).
(1)
Kraanven komt in exploitatie.
16 Ha groot, 40 bungalows, café-restaurant , driedelig verwarmd
openluchtzwembad en een tennisbaan (1)
1961
Beeldje bij uitgang Sprookjesbos
"10 jaar kindervreugde" (6)
Smulpaap (6)
Dansende Dolfijn (6)
Totaal ongeveer 7 miljoen
bezoekers (2)
23 mei: officiële opening
Kraanven door staatssecretaris Dr.G.M.J.Veldkamp.
1962
EHBO post (6)
Joop Salet wordt direkteur
Kraanven
Voor het eerst meer dan 1
miljoen bezoekers in een seizoen (5)
1963
Eerste singletjes efteling
sprookjes (3)
Entree f 1,- (9)
1964
Entree f 1,- (10)
1965
Entree f 1,50. Voor groepen
vanaf 40 personen f 1,35 (10)
1966
Indische Waterlelies, geopend
op 3 mei door de ambasadeur van België Baron Van Der Straaten Waillet
(10)
waterorgel
1967
26 juni: Koningin Fabiola
van België bezoek incognito het door haar geschreven sprookje van
de Indische Waterlelies (2)
(13)
1968
-
Pastoor E. Rietra verlaat
het bestuur van stichting Natuurpark De Efteling (17)
1970
Zeemeermin (6)
Seizoen: 1e Paasdag t/m 1e
zondag oktober 10:00 - 19:00 uur Entree f 2,50 t/m 3 jaar gratis Groepen
va 30 personen f 2,25 Zwembad: volw. f 1,- kinderen f 0,60 (folder)
1971
Ombouw schuilloods achter
stoomcarrousel tot diorama (2)
Bouw diorama onder leiding
van Ton vd Ven (2)
t.g.v. 20 jarig bestaan, 50
meter glaswand (3)
Seizoen: 11 april - 1e zondag
in oktober Entree: f2,50 (3)
1972
30 maart pomme d'Or uitgereikt
door de Europese Federatie van Toeristische Journalisten (3)
Opening Victoreaans theater
naast stoomcarrousel (3)
Grote kabouterhuis (10)
1973
Wolf en 7 geitjes (later in
seizoen klaar) (3)
Muzikale Kabouter (3?)+
(6)
Ingang West vernieuwd
(3)
Nieuwe toiletten in speeltuin
+ invaliden toilet (3)
Zeerover kapitein Holle Bolle
Gijs. (3)
Uitbreiding EHBO post in speeltuin
(3)
27 okt. Duykse Hoef officieel
geopend (was al 2 jaar open) (3)
1974
Ton van de Ven volgt Anton
Pieck op als ontwerper
Sint Nicolaas Plaets
(11)
Verlenging stoomtreintraject
+ passeerplaats i.v.m. 2e stoomtrein
(3)
Nieuwe stoomtrein orenstein-kopellocomotief,
Berlijn 1910 afkomstig uit belgische kolenmijn (3)
Oktober presentatie sprookjesboek
Martine Bijl
Januari: Peter. L. W. Reijnders
overleden. Tot 1970 verbonden aan Efteling. (3?)
(12)(13)
Entree: f 4,-
1975
Sneeuwwitje vernieuwd (1)
Kinderkamer aan Wolf en 7
geitjes toegevoegd. (3)
Efteling neemt na afloop pacht
de horeca in eigen hand. (3)
Theepaviljoen verbouwd tot
restaurant “‘t Witte Paard” met verdubbeling ruimte. Tevens nieuw, groter
zelfbedieningsbuffet. (1)
Schuilplaats op Sint Nicolaasplaets
Seizoen: 1e paasdag - 1e zondag
in oktober Entree: f5,--, Groepen va 25 personen f4,50 in juli/aug verder
f 4,-- Parkeren f1,-- Zwembad 1,25
(3)
1976
Fontein voor restaurant aangeboden
door personeel. (3)
Wankelbrug tussen roei- en
kanovijver, 75 meter lang, kosten ongeveer f 150.00,- (3)
Sept: start bouw spookslot.
(3)
4 sept t/m 19 sept tentoonstelling
Efteling ontwerpen in de Hoorn. Affiche Wim op den Kamp (3)
Seizoen: 11 april t/m 3 oktober
(3)
Entree
f6,- Groepen va 25 personen 10% korting in juli/aug, verder 20% korting.
2 leiders per 25 kinderen gratis toegang 1.165.000 bezoekers
(3)
1977
Zweefmolen uit drachten (grote
zweef?) zo'n 75 jaar oud (3)
Kinderbobsleebaan (vlindermolen)
van kermisexploitant uit Breda zo'n 75 jaar oud. Beide zijn door Efteling
in stijl aangekleed (3)
20 nieuwe Roeiboten
(3)
De Ouden Marskramer, kosten
f 300.000,- (3)
Restauratie Gavioliorgel door
museum van speelklok tot pierement
(3)
Zeven minuten durende "voorstelling"
in victoreaans theater met oosterse geest als voorproefje spookslot (3)
Seizoen: 3 april - 9 oktober
Entree: f7,--, groepen va 25 personen f6,30 in juli/aug, verder f5,60 Parkeren
f1,-- (folder)
ruim 1,1 miljoen bezoekers,
30.000 minder dan in 1976. 81 procent bezoekers uit Nederland, 15,5 % uit
België, bijna 2 % uit Duitsland, ruim 1% uit Engeland (3)
1978
Efteling viert 25 jarig jubleum
10 mei: opening
Spookslot door staatssecretatis Hazekamp van economische zaken.
12 mei 19:12 ned. 1 TROS:
Uitzending van "Kate
Bush-special". Veel opnamen zijn in en rond het spookslot opgenomen
88 man vast personeel, 170
seizoen, 500 vakantie(3)
in najaar zijn Efteling en
Kraanven geopend voor conferenties. (3)
Pastoor
E. Rietra overlijdt (17)
Seizoen: 26 maart - 8 oktober
Entreeprijs f 7,50, groepen v.a 25 personen f 7,-- in juli en aug. verder
f 6,50 , Kinderen t/m 3 jaar gratis Parkeren f2,-- (folder) Abonnement
f 18,- (1) 25 miljoenste bezoeker.(3)
1979
Chinese
nachtegaal wordt vervangen door de Draak, wo 20 juni in gebruik genomen,
3000 man-uren, 7 meter lang, 4 meter breed (incusief vleugels) bijna 1000
kilo zwaar. (3)
Nieuwe kassa’s gebouwd bij
ingang West (200 parkeerplaatsen) (3)
Nieuw lijf + langere nek voor
Langnek (3)
Programma
Spookslot ingekort van 7 tot 5 minuten (3)
Klapperende deur in Spookslot
(3)
Verhaal
in Spookslot (3)
In de loop van seizoen 3e
stoomlocomotief (3)
Spookslot officieel overgedragen
als trainings-
en klimobject aan nederlandse bergsport vereniging (3)
Opening seizoen met schatgraven
bij Spookslot, klimdemonstraties, spokenballet op transen spookslot, tiroler
kapel, ren-je-rot in victoreaans theater.
(3)
Seizoen: zondag 8 april -
7 oktober Entree: f8,--, groepen va 25 personen f7,50 in juli/aug verder
f7,--. Groepen va 250 personen extra korting Parkeren f 2,-- Abonnementen
voortaan met pasfoto f 20,-
1980
19 april Opening nieuw deel
kabouterdorp door Anton Pieck
24 Radiografisch bestuurde
bootjes op vonderplas (3)
Efteling tekenwedstrijd, teken
een sprookje
Fietsenmolen (3)
Nieuwe ingang
west (3)
Dienstruimte restaurant uitgebreid
(3)
Evenementen t.g.v. 30 jaar
geleden eerste spade: Ter land, ter zee en in de lucht Badkuipenrace, demonstratie
balonvaren, middeleeuws festival, riddersteekspel door franse stuntgroep,
Nar Dio Obers (3)
16 + 17 aug: zomeravond Fiesta
tropicana
Seizoen: 6 april - 5 oktober
Entree: f 8,50, Groepen va 25 personen f8,-- in juli/aug verder f 7,50.
Groepen va 250 personen extra korting, t/m 3 jaar gratis Bezoekers: 1,5
miljoen, 235.000 Belgen
1981
12 april, opening Python
Gondoletta (2 miljoen gulden)
Nieuw kasteel van Doornroosje
met als toevoeging spinnende boze fee
Game Gallery
Poffertjeskraam de spreeuwenpot
(later vernieuwd onder naam likkebaard)
Record aantal bezoekers in
weekeinde 55.600 bezoekers bezoekers: 1.770.106
Mr R. J. Th van der Heijden
(1898) overlijdt (12)
Seizoen: 12 april - 4 oktober
Entree: f10,--, 65+ en groepen va 25 personen f8,50 Parkeren f 2,-
1982
Halve Maen
Record weekeinde bij zomeravonden
90.000 bezoekers (60.000 bezoekers zomeravonden, 30.000 overdag)
4 juni, 30 miljoenste bezoeker
Boek "de
wonderbaarlijke geschiedenis van de Efteling"
Bezoekers: 1.688.845
Seizoen: 8 april - 3 oktober
Entree: f 11,- 65+ en groepen f 9,50 Parkeren f2,50
1983
Piraña
Verplaatsing wankelbrug naar
python
Seizoen: 31 maart - 2 oktober
Entree: f 12,50 65+ en groepen va 20 personen f 10,50 Parkeren auto f 2,50,
fiets f 0,50
Slogan: De Efteling blijft
een belevenis
1984
Carnaval Festival
Polka Marina
De oude tuffer
Verlenging traject stoomtrein
tot 3 Km. Nieuw traject tussen station West en Oost. 75 meter lange brug
over gondolettavijver. Nieuwe stations bij Python (oost) en Piraña
(zuid). Station Noord wordt gesloten maar blijft wel staan.
Vergroting capaciteit Piraña
met 8 boten vergroot tot 2000 personen per uur
Bistro in victoreaans theater
Verplaatsing radiografische
bootjes naar python areaal.
Verplaatsing Ezeltje Strekje
naar Sprookjesbos (9)
Zij-ingang Dioramahal + Kledingmagazijn
(6)
Seizoen: 14 april - 7 oktober
Entree: f14,- 65+ en groepen va 20 personen f 12,- Abonnement f 60,- Parkeren:
auto f 2,50, fiets f 0,50
Slogan: De Efteling blijft
een belevenis
1985
Bob
21 mei opening wensbron door
prinses Juliana (apcn).
Sluiting Parkeerterrein
Noord voor personenauto's (nog wel parkeerterrein voor bussen).
Opening sprookjes telefoonlijn.
Seizoen: 4 april - 20 oktober
13 juli - 23 aug tot 21.00 uur geopend Entree: f 15,-, 65+ en groepen va
20 personen 12,50 Abonnement f 65,- (excl. f 3,50 toeristenbelasting) Parkeren:
auto f 2,50, fiets f0,50
Slogan: De Efteling: het leukste
dagje uit van Europa
1986
Efteling viert 35 jarig bestaan
Fata Morgana
Interkosmos
2 juni, Anton Pieck opent
tentoonstelling van zo'n 350 Efteling tekeningen in victoreaans theater.
Tijdelijke eet "tent" bij
Bob
Seizoen: 27 maart - 19 oktober
12 juli - 24 aug tot 19.00 uur geopend. Entree: f 16,50, 65+, groepen en
invaliden f 14,- Entree interkosmos t/m 12 jaar f 1,- verder f 2,50 scholen
gratis Abonnement: f 70,- (excl f 3,65 toeristenbelasting)
1987
Pagode (hemelvaart geopend)
Pieck overlijdt (1895)
(12)
Efteling wint prijs Torro
'd Orro (14)
Spookslot
gerenoveerd. Ogen achter tralies in voorshow vervangen door jammerende
man, "katachtige" geluiden bij plafond met kroonluchter vervangen door
diverse "horror" geluiden, het verhaal van het Spookslot wordt niet meer
verteld, hoofdshow muziek vervangen door versie waarbij het gedeelte voor
de dance macabre is Gecomponeerd door Ruud Bos. Tevens is hiervoor de show
opnieuw geprogrammeerd.
3x meer bloemen geplant
Seizoen: 16 april - 25 oktober
Entree: f 18,-, groepen 65+ en gehandicapten f 15,50 Abonnement f 75,-
(excl. f 3,85 toeristenbelasting)
1988
Trollenkoning
Monsieur Cannibale
1989
Fotospiegel
Holle Bolle Gijs bij Bob
Nieuwe muziek en programmering
voor Spookslot Hoofdshow
Pardoes (14)
1990
Laven Laar
Russisch thema
Restaurant Cameleon wordt
in Russiche stijl aangekleed. O.a. Russich torentje op ingang van dit Restaurant
Efteling sponsort Sneeuwwitje
musical
2,5 miljoen bezoekers
1991
Pegasus
Fifties thema
Restaurant Cameleon wordt
aangekleed met jaren 50 spullen. Rose cadillac op ingang restaurant.
Chris Sprangers Boom
(11)
Fuji Partner in Kwaliteit
(9)
50 miljoenste bezoeker totaal
Er wordt een begin gemaakt
met de Wereld van de Efteling (2)
Bezoekers: Record, 2.607.000
1992
Efteling viert 40 jarig bestaan
Droomvlucht klaar maar transporsysteem
faalt
Voor Droomvlucht is schuilplaats
afgebroken en is de Sint Nicolaas fontein verplaatst van midden achter
op het terrein naar vlak achter poort.
Efteling hotel
Fotoborden in het park hoe
het er vroeger uit zag
Publikatie van het boek "mam
een duppie voor de kip"
Poffertjeskraam tegenover
Stoomcarrousel
Oude Poffertjeskraam wordt
Soete Inval (14)
Nieuwe Stoomtrein Trijntje
(15)
Coca Cola Partner in Kwaliteit
(9)
Tentoonstelling zo'n 70 Anton
Pieck ontwerpen in dioramahal
9 okt. onthulling gedenkzuil
voor oprichters park
21 nov. uitreiking in Dallas
van Applause Award door International Association of Amusementsparks and
Attractions
Juli en Augustus: Zomer ijsshow
in Efteling theater (zwembad)
Fifties thema
Einde seizoen: computerbord
links vooraan bij speelweide.
1993
Opening Droomvlucht
Nieuw parkeerterrein. Voortaan
geen parkeerstickers meer maar parkeermunten.
Thema Hongarije. Hiervoor
wordt een houten dakje gebouwd op toegang café- restaurant
Bij oude tuffer worden voortaan
rijbewijzen uitgedeeld
Extra metalen prullebakken
met sierlijke krullen en Holle Bolle Gijs opdruk
Het treintje bij de zeven
geitjes rijdt weer. Nu wordt het echter aangedreven van onder de vloer
(i.p.v. motor in de loc).
Huisje zeven geitjes en hoorn
des overvloeds opnieuw opgespoten
Einde seizoen, Huisje Hans
en Grietje opnieuw geschilderd.
Computerbord wordt verplaatst
naar Efteling Hotel
Mechanisme van Peter Reijnders
bij Roodkapje vervangen door nieuw.
Krukjes bij paddestoelen vernieuwd
Het kapoentje is veranderd
in Pizza kraam "Buon Giorno"
Winkel Marskramer wordt overdekt
(14)
Wachtrij Fata Morgana wordt
overdekt (14)
Souvenirwinkel Pepijn bij
ingang West (14)
Nieuwe bel bij Betoverde
Kraai in Spookslot (16)
Esmeralda
in Spookslot krijgt nieuw hoofd
(16)
Tweeling Larfjes (16)
M&M Partner in Kwaliteit
(9)
Juli en Augustus: Efteling
Zomercircus in circustent op veld achter de Pagode
Juni: Efteling hotel krijgt
2e prijs in ANWB/Best Western kwaliteitsonderzoek in Benelux
29 okt: Ondertekening Raamconvenant
met gemeente Loon op Zand.
Einde seizoen: nieuwe kantine
in spookslot. Hiervoor zijn twee ramen in achtergevel gemaakt
Bezoekers: record: 2.717.249
1994
Nieuwe Gondoletta Bootjes
(14)
Kroonluchters in doorgang
langs Spookslot (14)
barbecue bij Pirana wordt
souvenirwinkel Casa Caracol (14)
Beweging in lichtbollen in
ingang Droomvlucht (14)
Aktiefoto bij Python
(14)
Begin bouw doolhof
Nieuwe kleuterspeeltuin bij
restaurant ingang Noord (komt gedurende het seizoen gereed)
Juli en Augustus: Samson en
Gert op de Speelweide.
Juli en Augustus: "Showtime
met Pardoes" in Efteling theater op voormalig zwembad.
1995
100 jaar Anton Pieck en 100
jaar stoomcaroussel
Boekje "mam
ik wil het paard!"
Anton Pieck tentoonstelling
in dioramahal (tekeningen op schildersezels)
Doolhof geopend (vorig jaar
in aanbouw)
Er wordt nog hard gewerkt
aan de nieuwe ingang. Wegens stakingen en ingewikkelde construktie is de
bouw vertraagd. Aan einde seizoen gaat hij toch nog open. Ingang West wordt
buiten gebruik genomen.
Laven monorail elektrisch
gemaakt. Gedeelte aan het einde van de baan weggehaald (uitstap gedeelte
van station). Verder lift ingebouwd om karretje in werkplaats te krijgen
Sleutels hangen door het hele
park (in huisje doolhof, in kroonluchter Spookslot, tegen achtergrond van
Draak en in het Lavenlaar voor het Brouwhuys)
Er wordt begonnen met de bouw
van Villa Volta (hier lag voorheen een bloembed waarin met bloemen EFTELING
geschreven stond). Aan het einde van het seizoen is de ruwbouw klaar. Entreelaantje
met bomen is verwijderd. Villa Volta zou oorspronkelijk de nieuwe attraktie
van 1989 worden. Het zou toen Villa Vola gaan heten. Om tegenwicht te bieden
aan Disneyland Paris dat enkele jaren later zou openen zijn de plannen
bijgesteld en gaf men prioriteit aan het Lavenlaar en Droomvlucht.
De borden in het sprookjesbos
zijn vervangen. Er zijn ook borden bijgekomen zoals "Doornroosje" en vlak
bij Holle Bolle Gijs met kanon. De nieuwe borden zijn lichter van kleur.
De nieuwe afvalmanden zijn ook lichter van kleur.
Nieuwe schat voor draak. De
munten zijn nu uit 1993-1994. Er zijn nu ook edelstenen in de kist.
Het winkeltje de BAZAAR is
twee keer zo groot geworden. (de rechterhelft is helemaal nieuw) bovendien
is dit winkeltje nu bereikbaar vanaf de uitgang van fata morgana.
De tapijttegels in de wachtrij
van droomvlucht zijn vervangen door stenen tegels.
Er is een vaste feesthal gebouwd
achter Fata Morgana. Voorheen werden bedrijfsfeesten met tenten op Fata
plein en op de plek van feesthal gegeven
Houten bungalow gebouwd achter
spookslot (uitprobeersel voor bungalowpark).
Winkeltje “de Witte Walvis”
is dieper gemaakt. Het snoep wordt nu uitgestald in de kasten die van het
rariteitenkabinet afkomstig zijn.
Huisje met Geldautomaat en
Geldwisselautomaat aan pad tussen Sprookjesbos en Bob (14)
ABN-AMRO Partner in Kwaliteit
(14)
't Gemack verbouwd. Afstapje
bij binnenkomst toegevoegd en glazen dak gezet op ingangshal (14)
Verhaal Magische Klok ingekort
(14)
Gedurende één
week in het Efteling theater in het voormalige zwembad "Magic voor de volgende
eeuw" van Marco Tempest. Het was inderdaad een show voor de volgende eeuw.
De show werd na een week gestaakt omdat de kwaliteit beneden de maat was.
Twee weken lang geopend van
10:00 tot 23:00 uur.
Juli en Augustus: Samson en
Gert in het Efteling Theater (zwembad) nu samen met Burgemeester
Achter de nieuwe ingang is
het laantje met bomen verdwenen. Ook het gedeelte van de wandelroute aan
deze kant van de vonderplas is verdwenen. Een nieuw stroompje is er bijgemaakt.
De weg tussen de nieuwe ingang en het spookslot is verbreed. Ook zijn er
verharde stukken aangebracht. Achter het winkeltje bij langnek is zo’n
verhard stuk. Hier is het souveirswinkeltje “het korfje” geplaatst dat
eerst bij ingand west stond (bij begin speeltuin lavenlaar). Het korfje
heette vroeger trouwens “De soete inval”. Ook is er een verhard stuk aangebracht
in het bloemenperk dat voor voor het spookslot (voor houten schuilhut).
1996
Villa Volta (0)
Het hele jaar de Sprookjesshow
in het Efteling theater in het voormalige zwembad. (0)
Juli en Augustus Samson en
Gert optredens op veld achter Pagode.
(0)
Oude ingang
West definitief buiten gebruik. Er worden hekken voor gezet. (0)
Souvenirswinkels Pepijn en
't Poortje bij ingang West buiten gebruik. Pepijn is geheel verdwenen.(0)
Souvenirswinkel "De Laatste
Graai" heet nu "Efteldingen" en "Haantje de Voorste" wordt "de Smaeckmaker".
(0)
Indische Waterlelies gerenoveerd.
Rotsen geschilderd, nieuwe elfjes, “sterren” lampjes vervangen door glasvezels,
nieuwe programmering. (0)
Nieuwe ingang afgewerkt, spiegeltent
op Dwarrelplein geplaatst waar in de loop van het seizoen “de familie Vermeer”
te zien is (eettheater).
(0)
Wachtrijen droomvlucht links
naast ingang i.p.v. ervoor. In de loop van het seizoen wordt dit overdekt.
(0)
Bewegingen tansportsysteem
droomvlucht opnieuw geprogrammeerd (o.a. sneller bij hemelburchten, langzamer
bij zompenwoud) (0)
Kijker in doolhof en Mannetje
op ingangspoortje. (0)
Python groot onderhoud. Nieuwe
treintjes, nieuwe baanvakbeveiliging, geen terugslagpallen meer op trein
(ratel). Motorhuis onder kettinglift. Besturingshok vergroot, hek bij uitgang,
geen afstapje meer naast trein. Wachtrij nu niet meer inkortbaar. Lantaarns
langs wachtrij. Door de nieuwe treintjes is de maximum snelheid verhoogd
naar 85 km/h
Pizza kraam is nu Meermin.
Oude meermin is weg (verrijdbare viskraam).
(0)
Sprookjeshow in tent op zwembad.
Nieuwe voorgevel voor Efteling theater op zwembad. (0)
Kleedhokjes en verdere bebouwing
zwembad afgebroken. Alleen de EHBO post staat nog. (0)
Fotospiegel vervangen.
Toiletten vernieuwd bij Python
en Spookslot. Bij het Spookslot is de toiletruimte dieper gemaakt.
(0)
Bovenkanten van toortsen in
voorshow Spookslot vernieuwd. (0)
Paul Beck en Van Assendelft
nemen ontslag en gaan voor Endemol werken.
Nieuwe wegwijzers in het park.
(0)
Lantaarnpalen op toegangsweg
voor ingang. (0)
Pardoes op sleutel op voorgevel
van souvenirswinkel "Jokie de Prrretneus"
(0)
Nieuwe, rubberen wieltjes
vervangen de nylon wielen onder Bob. De Bob is nu zo stil dat deze zelfs
tijdens de avondopenstelling open mag blijven. Alleen de Pythn maakt nog
teveel lawaai en moet om 19:00 uur dicht.
Door de Efteling aangekochte
carrousel staat op Tilburgse Kermis. In de loop van het seizoen komt deze
op de speelweide naast de garderobe te staan met tijdelijke dranghekken
eromheen. (0)
Fietsenstalling verplaatst
van naast de bushalte bij Ingang West naar rechts van de ingang (0)
Einde van de zevenmijlszomer:
Lasershow op Vonderplas. (0)
Zevenmijlszomer (open van
10:00 tot 22:00) in Juli en Augustus.
Einde seizoen: Noodgebouwen
pal naast voormalige ingang noord. (0)
Bezoekers: 3.051.311
(21)
Hotel overnachtingen: 62520
(21)
Omzet f 126,9 miljoen gulden
(21)
1997
1 januari. Drs Ronald R.H.M
van der Zijl (50) wordt directievoorzitter. De directie bestaat verder
uit A.L.R van Daele en drs Pier Holtrop. (21)
Veranderingen op voormalige
parkeerplaats noord: Nieuwe meldkamer, halverwege februari, start grondwerkzaamheden
voor Vogel Rok en nieuwbouw technische dienst. Personeelsingang + fietsenstalling
verplaatst naar voormalige ingang west. De nieuwbouw voor de technische
diensten komt in de loop van het seizoen gereed.(0)
(21)
Pad aangelegd vanaf de nieuwe
ingang, via de oude ingang west naar het Volk van Laaf. Het hondenkennel
is hiervoor afgebroken.(0)
EFTELING bloembed op plaats
waar voorheen de aan de Efteling gechonken kabouters stonden bij ingang
West. (0)
Restaurant (Noord): Panorama
zaal verbouwd tot ruimte voor Fam. Vermeer diner theater. De gang van het
restaurant is hiervoor ook aangepast. Opkamer verbouwd tot café
voor bedrijfsfeesten. Nieuwe dakbedekking op restaurant.(0)
(21)
Speeltuintje bij restaurant
betegeld (0)
Permanente verlichting aangelegd
bij Fata Morgana en in Sprookjesbos
(0)
Kleine witte steentjes van
Fata Morgana plein vervangen door licht bruine stenen. (0)
Groot onderhoud voor eerste
secties Fata Morgana. (0)
Imitatie rots en stenen op
berg van kasteel van Doonroosje. In de week na pasen werd de wachter vervangen.
Voor de nieuwe wachter is het hoofd van de oude wacher afgemald. Het lijf
is nieuw en is gedetailleerder dan het oude lijf. (0)
Hoofd langnek opnieuw beschilderd.
Hij ziet nu erg geel en het lijkt alsof hij lippenstift op heeft. (0)
Nieuwe staf voor de Trollenkoning.
(0)
Het pad van het sprookjesbos
is bij moeder geit verbreed waardoor je nu vlak bij moeder geit kunt komen
(0)
Grot van Sneeuwwitje opnieuw
geschilderd. (0)
Heks van Indische Waterlelies
verbeterd. De bewegingen zijn nu echt geweldig! Heel mooi vloeiend en subtiel.
Aan het begin van de show zijn nu vogelgeluiden te horen. De ganzen gaan
nu vrij laat naar beneden.(0)
Veel gesnoeid in sprookjesbos.
Met name struiken langs het pad zijn verwijderd (0)
Groot onderhoud Stoomcarrousel.
Carrousel is op nieuw geschilderd.(0)
Kassaruimte van de Smulpaap
verdwenen. De balie is nu doorgetrokken over de volle breedte.(0)
"Podium" bij Anton Pieck plein
waar je gewicht geraden werd is verplaatst naar de ingang. (0)
Spiegeltent bij de ingang
is weg de "nieuwe" caroussel is hiervoor in de plaats gekomen. (0)
Oude houten personeelskantine
gesloopt. Nieuw "bedrijfsrestaurant" met twee verdiepingen is in aanbouw
(bij aanvang seizoen is de ruwbouw bijna klaar). De kantine is nu tijdelijk
gehuisvest in het theater in het carrouselcomplex. De noodruimten waarin
de elektrotechnische dienst en geluidsstudio waren gehuisvest zijn hiervoor
verplaatst. (0)
Infozuil voor de Meermin verwijderd.
(0)
Python Pietje verplaatst van
links naast de ingang tot pal voor de ingang. (0)
Karaoke monitoren bij Python
vertonen nu Efteling fragmenten afgewisseld met reklamefilms.(0)
Nieuwe schiettent in game
gallery. (0)
Nieuw spel bij game gallery
waarbij ringen over colaflesjes gegooid moeten worden. (0)
Spookslot weer vanaf het begin
van de dag geopend. (0)
Pleisterwerk aan de randjes
van de toren van het Spookslot bijgewerkt.
(0)
Kodak vervangt Fuji als partner
in kwaliteit (was het voor Fuji ook). PTT telecom is nieuwe partner in
kwaliteit.
Bordjes Fuji fototip vervangen
door Kodak fototip.(0)
(21)
Hotel meer in Efteling thema
aangepleed. Bar en restaurant van het hotel meer "des Eftelings" gemaakt.
Het restaurant heeft nu de Hoffelijke Heraut. (21)
Efteling geeft licentie uit
voor Tuinlaven. Deze worden door "Laaf Products b.v." op de markt gebracht
en zullen te koop zijn in tuincentra en in de Efteling. (0)
Wo 26 maart: opening Twinkel
(Efteling winkel) in V&D in Utrecht
(21)
1998
14 februari, brandweer oefening
met medewerkers in Vogel Rok
25 maart, Vogel Rok testritten
met eerste abonnementhouders en leden van de Efteling club.
Vogel Rok slaat zijn vleugels
uit. (0)
VOGEL ROK PLEIN:
Gebouw met de ingang, uitgang,
maxi foto en café de feestneus van het Carnaval Festival wordt afgebroken
en maakt plaats voor de ingang van Vogel Rok. Ook de galerij tussen Carnaval
Festival en restaurant de Veranda komt hiermee te vervallen.Souvenirshop
de Prrrrrrrretneus en de oude ingang noord verdwijnen. Een nieuw gebouw
tussen ingang noord en de de draaischijf van het Carnaval Festival komt
hiervoor in de plaats. De nieuwe souvenirsshop heet "Het Valies". Verder
herbergt het gebouw de wachtrij voor het Carnaval Festival, Maxifoto en
toiletten. De versieringen op de Prrrrrrretneus shop keert terug. Ook de
"direkteur" die het doek boven de ingang van het festival open houdt keert
terug. Tevens is het plein voor Vogel Rok
vergroot richting speelweide en zijn lantaarns op het plein geplaatst.(0)
SPROOKJESBOS:
Kleinduimpje
en de Reus en Repelsteeltje nemen hun intrek in het Sprookjesbos. Hiervoor
wordt de siertuin aan het einde van het
Sprookjesbos iets minder diep gemaakt en is het entreepad naar het kasteel
van Doornroosje naar links verlegd. Het laantje met bomen en bankjes is
hiermee verdwenen. Het pad vanaf het Herautenplein, via de Indische Waterlelies
naar de Fakir is verlegd. Vanuit de Indische waterlelies is een kruispunt
gemaakt met links een pad naar de Fakir en rechtdoor naar de Reus.
In de week van 20 -
25 april wordt een lakei bij de ingang van het huisje van Repelsteeltje
geplaatst.(0)
De bestrating in het
hele sprookjesbos is vernieuwd. De "sluipweg" paden die nog met gravel
verhard waren zijn nu ook bestraat. Het paadje van het kasteel van Doornroosje
naar de Indische Waterlelies is versmald.(0)
In het bos tussen de
in- en uitgang van de Indische Waterlelies wordt vanaf half april gewerkt
aan een openluchttheater. De "rotsen" langs het pad van de uitgang van
de Indische Waterlelies zijn hierdoor gedeeltelijk verwijderd. Er loopt
nu een
pad vanaf de werkplaatsen
achter de Indische Waterlelies naar het openluchttheater.
In de loop van het seizoen
worden in het openluchttheater de voorstellingen "De Reizigers" en "de
kleine Mongo Mongo" gehouden.(0)
Nieuwe muzikale paddestoelen,
o.a. langs het pad tussen herautenplein richting Fakir.(0)
Groot onderhoud van
het paleis van de Fakir.(0)
Bij langnek kun je nu
precies zien tot hoever hij zijn nek wast..(0)
Nieuwe deken met motief
bij de wolf van Roodkapje.(0)
OVERIG PARK:
Poppenkastvoorstelling op
Anton Pieckplein keert terug met nieuwe voorstelling.(0)
Kleine verbouwing de Hoorn
des Overvloeds. De doorgang naar het magazijn is veranderd.
Poffertjeskraam geschilderd
(nu stukken beter!).(0)
Laantje van Sint Nicolaas
fontein richting Droomvlucht van lantaarnpalen voorzien.(0)
Grote lichtbakken als gevelverlichting
Droomvlucht geplaatst.(0)
Hoofdshow Villa Volta opnieuw
geprogrammeerd. In het vorige programma keek de bezoeker vrij lang tegen
het plafond aan wanneer men op de banken aan de linker kant zat. De hoofdshow
gaat nu ook twee keer helemaal over de kop in plaats van één
keer.
Dubbele in plaats van enkele
telefooncel bij de Marskramer.
Meer wind in donkere ruimte
in Fata Morgana.(0)
Wachtrij Bobbaan overdekt
met een houten overkapping. De trappen richting het station zijn ook in
stijl overdekt. De wachtrij is nu korter maar wel breder.(0)
Bord muizenmunt op Game Gallery
vervangen door nieuw bord Rol Risk.(0)
Bordjes "Witte Walvis" en
"Steenbok" geschilderd. Vakwerk!(0)
Boog rechts boven aan de voorgevel
van het Spookslot geschilderd (helaas te groen).(0)
Gewelf van de kapel in het
Spookslot nu groen i.p.v. blauw verlicht. Aangezien het gewelf gedeeltelijk
blauw geshilderd is was de oude kleur beter. Vanaf de ruimte met de heks
op de branstapel schijnt nu een witte spot op de graven voor de grafstenen.
(0)
Zijweg van de weg langs de
speelweide naar de voormalige werkplaatsen is versmald. Een van de twee
zijwegen richting een oude poort die naar het kantoor leidde is verdwenen.
(0)
Extra spijlen op brug naar
Gondoletta draaischijf.(0)
Nieuwe sprookjesshow met de
sprookjes de zeven geitjes, Assepoester en de kleine zeemeermin.(0)
Vanaf dit jaar wordt ondehoud
aan attrakties ook tijdens het seizoen uitgevoerd. Bij het begin van het
seizoen ontbreken in Fata Morgana het blaffende hondje, de water gooister
en de waarschuwende man vlak voor de tunnel met krokodillen.(0)
Links van het kinderspoor,
tegen de "lavenmuur" aan is een pad aangelegt richting de werkplaatsen.
Hiermee is er een dienstweg te komen liggen rond de gehele noord en westzijde
van het park. Deze weg begint bij de werkplaatsen en eindigd bij de ingang
van het park.
1999
INGANG:
Grootste bank van Nederland
in samenwerking met de ABN/AMRO bank. De bank bevat tevens een geldautomaat
en geldwisselaar. Het gebouwtje met deze automaten dat langs het pad tussen
de Bob en het sprookjesbos stond is afgebroken.(0)
Grote klompen zijn verplaatst
van links van het pad naar rechts van het pad.(0)
Gastenboek in vitrine.(0)
Eind mei: Bankjes langs het
pad richting de ingang.(0)
De weg vanaf de ingang richting
het Spookslot heet nu officieel de Pardoespromenade.(0)
Er zijn goudkleurige masten
geplaatst langs de Pardoespromenade.(0)
SPROOKJESBOS:
Vele bomen gekapt. Dit heeft
tot doel het dichtgegroeide bos een opener karakter te geven. Op de open
plekken zijn nieuwe bomen en struiken aangeplant. Sommige bomen heeft men
laten liggen en van het gekapte hout zijn ook houtwallen gemaakt.(0)
Begin juni: Sprookjesboek
na inganspoort van het kasteel van (de ouders van) Doornroosje. (0)
Kabouter die zegt "hee daar
is toch niemand voor mij, en daar ook niet..." heeft nu een blauw in plaats
van een rood kostuum.(0)
Tweede vijver voor het huisje
van de grootmoeder van Roodkapje.(0)
Het pad dat achter de Zeemeermin
richting Draak liep is verdwenen.(22)
Herberg
"De Ersteling" waarin het sprookje wordt uitgebeeld van de drie molenaarszonen
(tafeltje dek je, ezeltje strek je, knuppel
uit de zak). De knuppel is verplaatst van het sprookjesmuseum naar de herberg.
Eind mei wordt het verhaal drastisch ingekort.(0)
Kasteeltje
van de stiefmoeder van sneeuwwitje. Op deze plaats stond vroeger een schuilhut.
De ruimte met de toverspiegel in het sprookjesmuseum is met deuren afgesloten
omdat het kasteeltje een nieuwe, modernere variant van de spiegel bevat.
Eind april wordt het verhaal ingekort en komen er lichteffecten bij. (0)
Het geluid in de grot van
Sneeuwwitje is ingekort.(0)
Lantaarn in de nok van het
portaaltje waar de Wolf van "De Wolf en de Zeven Geitjes" staat.(0)
Paleis van keizer uit het
sprookje "De Chinese Nachtegaal". Op deze
plek lag vroeger een siertuin. De rest van de siertuin is nu aangepast
en uitgebreid met een vijver waarover het pad langs het paleis loopt. De
vitrine
met de mechanische nachtegaal die in het sprookjesmuseum was te zien is
nu leeg.(0)
Loodsen die links van de fakir
stonden zijn afgebroken. (0)
Nieuw dak op de put van vrouw
Holle. (0)
GAME GALLERY:
Niet alleen gele maar nu ook
rode en anders gekleurde eentjes bij "Ukkie Dukkie" (0)
Kassa en gokautomaten van
plaats verwisseld.(0)
Het spel Roos Matroos is vervangen
door het junglespel.(0)
STOOMTREIN:
Nieuwe remise voor de Efteling
Miniatuur Stoomweg Maatschappij. Het nieuwe gebouw bevat tevens het station
"Marerijk". De oude remise die achter het winkeltje op het herautenplein
lag is afgebroken. Op deze plek zijn nu struiken aangeplant.(0)
Na aanleiding van enkele ongevallen
(aanrijding en ontsporingen) met de stoomtrein is de rails van de stoomtrein
vernieuwd. Op kritische plekken (zoals op het talud voor station Oost)
zijn voor de veiligheid dubbele spoorstaven gebruikt en zijn de bielzen
in de grond verankerd.(0)
De onderstellen van de treinstellen
zijn vernieuwd. De wielen staan nu verder uitelkaar. De wagonnetjes zijn
nu verbonden door een platte staaf in plaats van twee stootblokken die
met een grote ketting waren verbonden.
(0)
Stoomtrein stopt niet meer
altijd bij station Oost (Python plein).(0)
Bordje "beste menschen het
spyt ons zeer, vanaf hier geen plaatsen meer" is weer terug bij station
West maar verdwijnt later in het seizoen weer als station Oost weer open
gaat.(0)
VOGEL ROK:
Extra muur in de eerste wachthal
van Vogel Rok (pal na de ingang).(0)
De eerste wachtruimte krijgt
een nieuwe lasershow. Het verhaal van Vogel Rok wordt op een nieuw doorzichtig
scherm in de wachtruimte geprojecteerd. Verder zijn er diverse spiegeltjes
op de wanden aangebracht waarmee de laserstralen verstrooid worden. Bij
de show is ook muziek. Na de show is de show van 1998 weer terug. De lasers
zijn gericht op sensoren in de muur. Wanneer je de laser met je hand onerbreekt
hoor je een geluidje en springt de laserstraal omhoog.
De tweede wachtruimte is vrijwel
verdwenen. Voorheen ging je onder aan de trap rechtsaf door een lange gang.
Daarna kwam je in een driehoekige wachtruimte. Nu ga je onderaan de trap
rechtdoor. Je komt in een ruimte terecht met ramen waardoor je de Vogel
Rok in de baan kan zien. Met een nieuwe trap omhoog kom je in het station.
Voorheen kwam je rechts achterin het station terecht. Deze werkzaamheden
vinden in het begin van het seizoen plaats.(0)
OVERIG PARK:
Tuinverlichting (75 lampen)
en vaste sproei-installatie in het Lavenlaar.(0)
Pardoes als tovenaar loopt
nu door het park.(0)
Mei: De wachtrij van het Carnaval
Festival wordt gethematiseerd. Er worden "silhouetten" van Carnaval Festival
figuren op de muren bestigd en lampen met ogen en een rode neus geplaatst.(0)
Spookslot Hoofdshow: Schedel
op liggende kolom, rechts van de catacomben (heeft er slechts kort gelegen).(0)
Spookslot Hoofdshow: Handen
die uit de grond komen werken weer.(0)
Met de hand bediende draaimolen
met stoeltjes die achter de smulpaap stond is verdwenen. Op deze draaimolen
stond een beeld van een danspaartje.(0)
Poppen voor de ramen van het
huis op het Anton Pieck plein. (0)
In het zeker 20 jaar niet
gebruikte gebouwtje rechts voor de garderobe worden vanaf nu suikerspinnen
verkocht. Het heet vanaf nu 't Suykerhuys.
(0)
Nieuwe verlichting in de Lickebaard.(0)
Pizza tent bij Lickebaard.(0)
In de loetiek worden nu uitsluitend
laven verkocht. De vitrines met onder andere buisjes waardoor gekleurd
water liep zijn gedeeltelijk leeggehaald en vervangen door laven.(0)
Piraña geschilderd.
Tevens is de loopbrug richting het spoor van nieuwe balken en wegdek voorzien.
De nieuwe balken zijn helaas niet meer van ruw rond hout maar van meerkantig
hardhout.(0)
De areaal namen Oost,
West, Noord en Zuid zijn vervangen door de rijken Anderrijk, Marerijk,
Ruigrijk en Reizenrijk. De wegwijzers zijn hierop aangepast.
Hugo uit Villa Volta is zijn
stuiptrekking kwijt (na afloop van de show klappertande hij).(0)
Hoofdshow Villa Volta is opnieuw
geprogrammeerd.(0)
Pardoes ijs te koop.(0)
Gastenservice is uit de Marskramer
verdwenen. Het "loket" is nu vervangen door vitrines.(0)
Winter 1999 - 2000
-
Eerste winter Efteling.
-
Langnek heeft oorwarmers,
Roodkapje een mantel en Vogel Rok heeft een sjaal om.(0)
-
Nieuwe wintertekst bij Kleine
Boodschap, de kabouter achter de deur in het kabouterdorp en de trap in
het lachhuys.(0)
-
ijsbaan van 1200 vierkante
meter op speelweide.(0)
-
Kinder Winter Wonderland in
de evenementenhal bij Fata Morgana (0)
-
Achtergrondmuziek door het
hele park.(0)
-
Nieuwe bloembakken bij Villa
Volta met omgekeerde denneboompjes.(0)
-
Kinderspoor afgebroken.(0)
-
Vele dennebomen in het hele
park, zelfs in het Witte Paard.(0)
2000
-
Kinderspoor
verplaatst naar de oever van de Gondolette vijver en grotendeels vernieuwd.(0)
-
De pardoes prommenade wordt
aangelegd en medio 2000 komt de Brink gereed.(0)
-
De brug bij de Pagode over
de gondolettavijver wordt enkele meters verplaatst(0)
-
Het interieur van de marskramer
wordt vernieuwd. Het gedeelte waar vroeger de gastenservice zat is tevens
bij de winkel getrokken.(0)
-
Uithandbord met stokbrood
gezond bij het hommeltje(0)
-
Winkeltje op het Herautenplein
verbouwd. Je kunt nu het winkeltje in en er is een gebouwtje bijgebouwd.(0)
-
Hotel uitgebreid en gerenoveerd.
Nieuw interieur voor de bovenste 4 etages, keuken gerenoveerd, Nieuwe mythezaal
van 144 vierkante meter, uitbreiding restaurant de Hoffelijke Heraut met
96 vierkante meter, spelletjesruimte en winkeltje 't Aendencken
-
Hotel parfumlijn 'Le Grande
E'
Referenties:
(0)
Eigen waarneming Gniletfe
(1)
Het sprookje van de Efteling door Bob Venmans, Elsevier 1962
(2)
“mam, een duppie voor de kip”, Efteling 1992
(3)
kranteartikelen uit 1971 - 1980
(4)
kranteartikel uit 1954 (rariteitenkabinet)
(5)
(kranteartikel uit rariteitenkabinet, gedateerd 20/7 '56 maar aangezien
het artikel vermeld dat "vorig jaar" de liefdesbron en de eierleggende
kip waren toegevoegd en omdat de stoomcarrousel niet wordt genoemd is het
artikel waarschijnlijk uit 1955)
(6)
Jaartallenoverzicht Efteling verzamelaar.
(7)
Efteling jaartallenoverzicht bij rariteitenkabinet 1992
(8)
Kranteartikel 1995 over dingen die 35 jaar bestonden
(9)
Plattegrond van het betreffende jaar
(10)
Efteling verzamelaar 2
(11)
Jaartal op bouwwerk
(12)
Gedenkzuil in Efteling
(13)
Biografie
van Peter Reijnders
(14)
EftelGijs
(15)
kranteartikel (algemeen)
(16)
Efteling Fanclub Clubblad (EFC)
(17)
Brabants Dagblad 25 aug. 1996
(18)
Nieuwe Tilburgse Courant 14 april 1954
(19)
Advertentie Nieuw Tilburgse Courant 9 mei 1953
(20)
Kranteartikel 20 juli 1956
(21)
Efteling persmap 1997
(22)
The Cradle of Creativity